First blood: Bir Linux Dağıtımı Kurma
En baştan belirtmek gerekli ki self-hosted bir sistem için linux şart değil. Windows ile de bu hayli hayli yapılabilir. Fakat genel olarak herhangi bir sunucu düşündüğümüzde ilk aklımıza hemen linux oluyor. Bunun ile ilgili bir kaç neden hemen çıkartılabilir ücretsiz olması, dökümanlar, güvenlik gibi ama şuan ki konumuzdan çok sapmamak için direk bir linux dağıtımı seçip kurmaya geçmenin daha verimli olacağını düşünüyorum.
Ben normalde son kullanıcı olarak Arch veya Manjaro dağıtımını kullanıyorum. Manjaro da zaten Arch tabanlı olduğu için genel olarak hep Arch tabanlı dağıtımlarla ömrümü geçirdim. Fakat okuduğum çoğu makalede, sunucuları hep debian dağıtımında kuruyorlardı ve opensource birçok projede de self-hosted sistem için kurulum dökümanı hep debian özelinde örneklendiriliyordu. Burada da göze çarpan ana neden stabilite gibi duruyor. Arch veya son kullanıcı için tasarlanmış dağıtımlar rolling release modeline sahip olduğu için sürekli güncellenir ve yeni özellikler sunar. Ancak, bu sürekli değişim, sunucu ortamlarında stabiliteyi olumsuz etkileyebilir bundan dolayı debian ban şuanlık en mantıklı tercih gibi gelmişti.
Hemen üstte debianın official sitesinin linki bulunuyor. Bu linkten, son version ile alakalı güncellemeler, haberler ve dökümanları bulabilirsiniz.
Kurulum için öncelikle debian dağıtımını live image ine ihtiyacınız var. https://www.debian.org/distrib/netinst buradan seçeceğiniz image i rufus veya benzeri bir araç ile usb'ye kurmanız gerekli. Daha önce rufus veya benzeri bir araç kullanmadıysanız https://dev.to/devops2808/how-to-create-bootable-usb-installer-for-debian-12-4f66 bu makalede rufus kullanarak kurulum usb oluşturmayı adım adım resimli göstermişler.
Kurulum için gerekli usb hazır ise kuruluma geçebilirsiniz. İnternette debian kurulumu ile alakalı çok fazla makale bulunuyor. Aynısından çokça bulunan 101 makalesi yazmayı pek sevmediğim için bu makale de adım adım kurulumu içermeyeceğinden biraz kısa olacak. Google da arattığımda direk çıkan ilk 3 tanesini aşağıya ekledim. Güncelliğini yitirebileceği için bence sizde google da en güncel debaian versionunu öğrenip onun ile alakalı kuruluma bakabilirsiniz.
Tolga Bagci
Gülsüm Erarslan
Sadece belirtmekte fayda var ki, biz self-hosted bir sistem kurmayı planladığımız için bize KDE, Gnome gibi masaüstü yöneticileri aslında gerekli değil. Basit ve hafif bir tanesi bizim ihtiyaçlarımızı karşılayacaktır. LXDE bu konuda bence başarılı bir masaüstü yöneticisi. Hem hafif hem de genel olarak sorunsuz bir masaüstü yöneticisidir.
Kurulumu tamamlandıktan sonra en son dağıtımı aşağıdaki komut ile en güncel haline getirebilirsiniz. Sonrasında sık sık yapacağımız bir şey olmaz diye düşünüyorum.
sudo apt update && sudo apt upgrade
Sonuç
Debian kurulum süreci genelde basittir. Diskinizi bölmeniz gerekmiyorsa dili ve klavyeyi seçip next next demek ile bile yapılabilir. Self-hosted olarak kurgulamayı planladığım mini bilgisayarım için de önemli bir başlangıçtı. Bundan sonra da adım adım ilerleyerek gün sonunda günlük hayatta kullandığımız kişisel araçları artık kendi sistemimizde barındırıyor olacağız.